روانشناسی کودک

خشونت در مدارس ایران فقط محدود  به تنبیه فیزیکی و بستن دانش‌آموزان به چوب و فلک نیست، «تحقیر» دانش‌آموزان به خاطر مدل مو، لباس، معلولیت و نقص‌های فیزیکی و حتی داشتن لهجه، خشونتی پنهان است که بیش از چهار دهه است در پشت درهای بسته مدارس  ایران اعمال می‌شود، اما به خاطر نداشتن آثار ظاهری مانند زخم و کبودی  تنبیه، هیچ‌گاه به‌اندازه خشونت فیزیکی به آن پرداخته نشده است

کارشناسان معتقدند که داشتن دوست خوب بر سلامت روان کودکان بسیار موثر بوده و البته این تاثیر به دوران کودکی آنها محدود نیست بلکه در زندگی آینده آنها نیز نقش مهمی دارد. کارشناسان معتقدند که  این آموزش‌ها بهتر است در سنین ابتدایی و دبستان آغاز شود تا بهترین تاثیر خود را بگذارد چرا که از آسیب‌های اخلاقی و روحی آنها در آینده می‌کاهد. از چهار سالگی به بعد کودکان معنای دوستی و این که در بازی‌ها می‌توانند هم بازی داشته باشند را می‌فهمند چرا که تا قبل از این سن همواره بازی کودکان در قالب بازی موازی بود.

ترس‌ها و اضطراب‌ها تقریباً بخشی اجتناب‌ناپذیر از رشد کودکان به شمار می‌رود. ترس به عنوان یک واکنش طبیعی، نوعی مهارت مراقبت از خود است که به کودکان اجازه می‌دهد با احتیاط‌های لازم برای ایمن ماندن از اطراف، به رشد و فعالیت خود ادامه دهند. با  توجه به بهداشت روانی کودک و نوجوان، این گونه ترس‌ها از نظر فراوانی، شدت و مدت زمان متفاوت هستند. هنگامی که کودک موقعیتی تهدیدآمیز را شناسایی می‌کند، بدن او واکنش جنگ یا گریز را انتخاب می‌کند.

چنانچه خانواده نیازهای اساسی  فرزند را برآورده نموده و فضای آرام و سالمی را برای رشد و پرورش او تامین  کند، کودک از سلامت روانی بالایی برخوردار بوده و در تمام طول زندگی خود از  تاثیرات مثبت آن برخوردار خواهد بود. و برعکس اگر خانواده به عنوان اولین محل رشد، بنیان سست و ناامنی برای کودک داشته و نیازهای روانی و عاطفی کودک  را به صورت سالم برآورده نکند، این امر در تمام زمینه‌های زندگی او تاثیر  منفی داشته و اثرات منفی آن تمام جوانب زندگی او را تحت تاثیر قرار خواهد  داد.

کودکان از رفتارهای بد خود،  همیشه هدفی دارند. بسیاری از والدین از این اهداف بی‌اطلاع هستند و به محض  مشاهده یک رفتار بد از کودک، به جای شناسایی علت رفتار، به نشانه واکنش  می‌دهند و شرایط را نابه‌سامان‌تر می‌کنند.

١. ترس از هر پديده جديد و تازه، كه مي توان در برخي از نوزادان و كودكان آن را مشاهده كرد.
٢. ترس از صداي بلند كه باعث وحشت در كودكان و نوزادان مي شود.
٣.ترس از خالي شدن ناگهاني زير پا و به دنبال آن احتمالا ترس از بلندي.
 بسیاری از والدین گمان می کنند فرزند خود را باید در مواجهه با عاملی که منجر به ترسش شده است قرار دهند تا به اصطلاح ترس کودک بریزد. آیا این نوع تفکر درست است؟

خلاقیت تقریبا در تمام انسانها وجود دارد اما نیاز به پرورش و تقویت برای شکوفایی آن دارد. برخلاف تصور بسياری از والدين درباره اينکه برای افزايش خلاقيت کودک نياز به سرمايه‌گذاری مالی وجود دارد، در اين راستا فقط لازم است کودک درباره اشيای موجود در محيط پيرامون خود اطلاعات کافی داشته باشد.

آمادگی كودكان برای ورود به مدرسه و موفقيت بعدی آنها در تحصيل، با جنبه­ های مختلف تحول آنها مرتبط است. در گذشته عقيده­ ی بسياری از صاحب نظران، بر اين بود كه ورود كودكان به دبستان، آغاز يادگيری و شكوفايی آنها در همه ­ی ابعاد رشد است. اما امروزه در پرتو تلاش صاحب نظران مختلف، مسير تفكر و برنامه ­ريزی، به سمت بارور كردن آموزش­ های پيش از دبستان به عنوان پيش نياز ورود كودكان به مدرسه تغيير كرده است.