روان‌شناسی ورزش به مطالعه علمی افراد و رفتار آنها در فعالیت‌های ورزشی و تمرین می‌پردازند.
روان‌شناسی ورزش، دانشی میان رشته‌ای است که به بررسی داده‌های دو دانش حرکت‌شناسی و روان‌شناسی می‌پردازد. این رشته هم‌زمان به بررسی چگونگی تاثیر عوامل روان‌شناختی بر عملکرد آدمی و همینطور چگونگی مشارکت تاثیرات ورزش و تمرین‌های ورزشی بر عوامل روان‌شناختی و جسمی می‌پردازد.
در دنیای امروز باید دارای مهارت‌های جدید روان‌شناسی باشیم که روان‌شناسی ورزش، یکی از مهارت‌های لازم در دنیای ورزش است و ورزشکاران برای رسیدن به تفکر علمی و رشد سرمایه‌های توانایی جسمی نیاز به آشنایی به مباحث روان‌شناختی دارند.
ورزش یکی از ابزارهای رشد و فعالیت سلول‌های مغزی است و باعث فعالیت ذهن می‌باشد. علم ورزش مثل گذشته مطالعه نمی‌شود بلکه به عنوان یک موجود اجتماعی با روان‌شناسی اجتماعی در ارتباط است و ورزشکاران به عنوان یک فراگیر نیاز به این علم (روان‌شناسی ورزش) دارد.
روان‌شناسی ورزش کاربردی به آموزش و راهنمایی‌های روان‌شناختی برای افزایش عملکرد می‌پردازد. از مهارت‌های روان‌شناختی که آموزش داده می‌شود می‌توان به تصویرسازی ذهنی، مدیریت انرژی، نظم بخشیدن به هدف‌ها، گفتگو با خود اشاره کرد. روان‌شناسان ورزش کاربردی اکثر اوقات با قهرمانان و مربی‌ها کار می‌کنند.
آموزش جسمانی از طریق فعالیت‌های جسمانی به اصلاح رفتار می‌پردازد و نقش مربی ورزش یک نقش کلیدی است، هر چند که مربی‌گیری از شغل‌های سخت است. ورزش یک نوع یادگیری است این یادگیری نیاز به آمادگی روانی دارد.
ورزشکار موفق باید همیشه در حال آنالیز رفتار و عملکرد ورزشی‌اش باشد تا نسبت به آن آگاهی و شناخت پیدا کند. یک ورزشکار هر لحظه در مسیر طوفان‌های سنگین و هیجان‌های روانی و ناملایمات روحی قرار می‌گیرد، احساسات و افکار منفی انرژی روانی او را به هم می‌زند.
ارتباط و نقش روان‌شناسی ورزش با وزنه‌برداری
وزنه‌برداری و دومیدانی و ژیمیناستیک جزو رشته‌های ورزشی بوده که از زمان‌های خیلی قدیم مردم به آن گرایش داشته‌اند و هر سه این رشته‌ها نیاز به تکنیک، سرعت، قدرت، تعادل، هماهنگی و مدیریت زمان دارد. اما وزنه‌برداری یک ورزش انفرادی است که فقط با مهارت و توانایی فردی ورزشکار ارتباط دارد، یک ورزشکار در این زمینه باید با ابزارهای (روان‌شناختی، خود پنداره و تلقین و داشتن تصور مثبت از خود و اعتماد به نفس و اضطراب و اضطراب رقابتی و غیره) آشنا باشد. همچنین برای یک مربی وزنه‌برداری آگاهی از مباحث روان‌شناختی از جمله مسائل (نقش ادراکات در روابط ، بخصوص روابط عاطفی و اجتماعی) برای پیشرفت ورزشکارش موثر است.
هنگامی که یک مربی از راه ادراکات با ورزشکار رابطه برقرار می‌کند و درونیات ورزشکار (وزنه‌بردار) خود را شناسایی می‌کند و با مهارت لازم وی را به تعادل روانی می‌رساند موفق‌تر است و یک مربی می‌تواند با توجه به آموزش مهارت‌ها، راهبردهای مقابله‌ای و تمرکز بر تکلیف، به مدیریت روانی ورزشکار (وزنه‌بردار) کمک کند.
فواید آشنایی یک وزنه‌بردار با روان‌شناسی
آشنایی با مباحث روان‌شناختی مربی و ورزشکار را به طرف مدیریت فکری همراه با مدیریت زمان حرکت می‌دهد چرا که در رشته وزنه‌برداری زمان نقش کلیدی دارد. از طرفی فرد ورزشکار می‌تواند با کمک ابزارهای مدیریت فکری از جمله خودآگاهی، اعتماد به نفس، مطالعه روان‌شناسی، تصویرسازی ذهنی، هوش هیجانی و اضطراب رقابتی را برای خود تعریف کند و به تعادل رساند.
بسیاری از وزنه‌برداران هنگام برداشتن وزنه به دلیل داشتن اضطراب فراموش می‌کنند از گچ برای دست‌های خود استفاده کنند، که این ناشی از استرس ورزشکار است. بوسیله اطلاعات روان‌شناسی می‌توانیم مسئله اضطراب را مدیریت روانی کرده و به تعادل رفتاری برسانیم.
ورزشکار با مدیریت زمان، می‌تواند توانایی فکری و جسمی خود را در زمان معین سنجش کند و همچنین با مدیریت روانی توانایی آن را پیدا می‌کند تا با عاطفه منفی و هیجان خود مقابله کند و بوسیله عاطفه مثبت و تمرکز در هنگام رقابت اضطراب را کنترل کند و انگیزه‌اش برای کسب موفقیت را افزایش دهد.
نقش روان‌شناسی در ورزش داشتن آرامش روانی یعنی احساس امنیت، شادابی، توانایی کنترل هیجانات و تخلیه انرژی منفی همراه با ورزش همچنین کاهش پرخاشگری، جلوگیری از عصبی و آشفتگی ذهن کمک می‌کند.
روان‌شناسی ورزش می‌تواند یک فیلتر ذهنی قوی را در ذهن ورزشکار ایجاد کند و از مشکلات روحی از جمله وسواس فکری و آلزایمر و غیره جلوگیری کند و فرد را به تعادل رفتاری برساند، در دنیای امروز برای رسیدن به آرامش روانی نیاز به ارتباط است و برای برقراری ارتباط مناسب و موفق نیاز به اطلاعات روان‌شناسی است و در دنیای ورزش برای برقراری بهتر و علمی ورزشی نیاز به آشنایی با مباحث روان‌شناسی ورزش است.
زهرا علی آبادی فراهانی
دیدگاه خود را بنویسید