اختلال استرسی پس از حادثه یا PTSD چیست؟

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مجموعه‌ای از واکنش‌هایی است که می‌تواند در افرادی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده یا شاهد آن بوده اند که زندگی یا امنیت آنها (یا اطرافیانشان) را تهدید کرده است، ایجاد شود. این تجربه تلخ می‌تواند از جمله تصادفات جدی، تجاوز فیزیکی یا جنسی، رویدادهای مرتبط با جنگ یا شکنجه، یا یک حوادثی همچون آتش سوزی یا سیل یا حتی اتفاقاتی به ظاهر کوچک و بی اهمیت در کودکی باشد.

در روز‌ها و هفته‌های اول پس از یک رویداد آسیب‌زا، افراد اغلب دچار برانگیختگی، هوشیاری نسبت به اطراف، و احتبیاط بیش از انداره در روزمره می‌شوند. این واکنش‌ها اغلب با بی حسی و جدا شدن متناوب می شوند. همچنین خاطرات دائمی از رویداد و احساساتی که ممکن است دوباره اتفاق بیفتد را به ارمغان می آورد در این دوره زمانی احساسات شدید ترس، غم، گناه، خشم یا اندوه فرد را برمی‌انگیزد. به طور کلی این واکنش‌ها و احساسات طی چند هفته آینده خود به خود برطرف می‌شوند، اما اگر واکنش‌ها و پریشانی ادامه پیدا کند، ممکن است به این معنی باشد که فرد در معرض خطر ابتلا به PTSD یا سایر بیمار‌های سلامت روان است.

هر کسی ممکن است به دنبال یک رویداد آسیب زا دچار PTSD شود، اما افراد در معرض خطر بیشتری هستند اگر:

• این رویداد شامل تجاوز فیزیکی یا جنسی بود.
• آنها درماندگی شدیدی را تجربه کردند.
• این رویداد شامل چیزی بود که برای آنها بسیار غیرقابل پیش‌بین بوده است.
• آنها در گذشته تجربیات آسیب زا دیگری شامل درماندگی یا خطراتی از جمله سوء استفاده فیزیکی یا جنسی، تصادفات رانندگی، رویدادهای جنایی، بلایای طبیعی یا درگیری داشته اند.
• آنها در گذشته از PTSD رنج می بردند.

علائم PTSD چیست؟

مشکلات اصلی که یک فرد مبتلا به PTSD با آن مواجه است، چهار نوع است:

• احیای رویداد آسیب زا از طریق فلاش بک‌های خاطرات ناخواسته و تکرار شونده یا کابوس های واضح. هنگام یادآوری رویداد ممکن است فرد واکنش‌های احساسی یا فیزیکی شدیدی از جمله تعریق، تپش قلب، اضطراب یا وحشت تجربه کند.
• پرهیز از یادآوری رویداد مانند افکاری که افراد را در موقعیت‌هایی قرار می‌دهند که خاطرات آن رویداد را زنده می‌کنند. همچنین آنها ممکن است احساس بی‌حسی یا جدا شدگی از خاطرات کنند.
• تغییرات منفی در احساسات و افکار، مانند احساس عصبانیت، ترس، گناه، بی‌حسی یا بی‌حسی، ایجاد باورهایی مانند «من بد هستم» یا «دنیا ناامن» و احساس جدا شدن از دیگران.
• بیش از حد هوشیار بودن که با نشانه‌هايي از جمله مشکلات خواب، تحریک پذیری، عدم تمرکز، به راحتی مبهوت شدن و دائماً مراقب نشانه های خطر بودن خود همراه است.

اگر فردی علائمی را در هر یک از این چهار مودر به مدت یک ماه یا بیشتر داشته باشد، که منجر به ناراحتی قابل توجهی می شود یا بر توانایی کار و مطالعه، روابط و زندگی روزمره آنها تأثیر می گذارد، ممکن است پزشک PTSD را تشخیص دهد.

افراد مبتلا به PTSD همچنین می توانند آنچه را که “تجارب تجزیه ای” نامیده می شود داشته باشند که اغلب به شرح زیر توصیف می شوند:

“انگار حتی آنجا نبودم.”

“زمان ایستاده بود.”

“احساس می‌کردم که دارم اتفاقات را از بالا تماشا می‌کنم.”

PTSD در کودکان و نوجوانان

کودکان در سن بالاتر و نوجوانان در هنگام ابتلا به PTSD مشکلاتی مشابه بزرگسالان را تجربه می‌کنند. اما کودکان در سنين كم‌تر می‌توانند ناراحتی خود را به شیوه‌ای متفاوت بیان کنند. برای مثال، آنها ممکن است به جای داشتن خاطرات ناخواسته از رویداد در طول روز، رویداد آسیب زا را از طریق بازی‌های تکراری دوباره زندگی کنند.

بسیاری از کودکان به جای کابوس‌هایی که رویداد آسیب‌زا را تکرار می‌کنند و رویاهای ترسناک بدون محتوای قابل تشخیص می‌بینند. کودکان همچنین ممکن است علاقه خود را به بازی از دست بدهند، از نظر اجتماعی منزوی شوند، یا عصبانیت شدید را تجريه كند.

تاثیر PTSD بر روابط و زندگی روزمره

PTSD می تواند بر توانایی فرد برای کار، انجام فعالیت های روزمره یا ارتباط با خانواده و دوستان خود تأثیر بگذارد. یک فرد مبتلا به PTSD اغلب می تواند بی علاقه یا دور به نظر برسد زیرا سعی می کند فکر یا احساس نکند تا خاطرات دردناک را مسدود کند. آنها ممکن است آنها را از مشارکت در زندگی خانوادگی منع کنند یا پیشنهادات کمکی را نادیده بگیرند. این می تواند باعث شود که عزیزان احساس دوری کنند.

یادآوری این نکته مهم است که این رفتارها بخشی از مشکل هستند. افراد مبتلا به PTSD به حمایت خانواده و دوستان نیاز دارند، اما ممکن است درک نکنند که چه اتفاقی برای آنها می افتد.

هنگامی که PTSD برای مدتی ادامه می یابد، در اكثر مواقع به طور همزمان سایر مشکلات سلامت روان را تجربه مي‌کنند. در واقع، تا 80 درصد از افرادی که PTSD طولانی مدت دارند، دچار مشکلات دیگری نیز می‌شوند – معمولاً افسردگی، اضطراب، و سوء مصرف الکل یا مواد دیگر. این‌ها ممکن است مستقیماً در پاسخ به رویداد آسیب زا یا در نتیجه تأثیرات PTSD ایجاد شده باشند.

مصرف خطرناک الکل و مواد مخدر با PTSD

مردم معمولاً از الکل یا سایر مواد مخدر برای کاهش درد عاطفی استفاده می‌کنند. الکل و مواد مخدر ممکن است در کوتاه مدت به از بین بردن خاطرات دردناک کمک کنند، اما می‌تواند مانع از بهبود موفقیت آمیز شوند و مشکلات جدی دیگری ایجاد کنند.

چه زمانی برای PTSD کمک بگیرید؟

فردی که یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده است باید در موارد زیر به دنبال کمک متخصصان سوامت روان باشد:

• اگر بعد از دو هفته احساس بهتری نداشته باشند.
• احساس اضطراب یا ناراحتی شدید.
• واکنش هایی نسبت به رویداد آسیب‌زا دارند که در خانه، محل کار و یا روابط تداخل دارند.
• به آسیب رساندن به خود یا شخص دیگری فکر می‌کنند.
• دائما در لبه یا تحریک پذیر بودن
• در انجام وظایف در خانه یا محل کار مشکل دارند
• ناتوانی در پاسخ عاطفی به دیگران
• به طور غیرمعمول مشغول بودن برای جلوگیری از مشکلات
• ریسک کردن یا بی توجهی به اینکه چه اتفاقی برای خودش می افتد
• استفاده از الکل، مواد مخدر یا قمار برای مقابله
• داشتن مشکلات شدید خواب

چگونه مي‌توانيم PTSD درمان كنيم؟

اگر پس از دو هفته همچنان مشکلاتی را تجربه می‌کنید، با صلاحديد پزشک یا متخصص سلامت روان ميتوانيد فرايند درمان را شروع كنيد. درمان‌هاي موثر اغلب شامل درمان روانشناختی و مشاوره و ایجاد راه‌هایی برای مدیریت واکنش‌ها هستند، همچنين در صورن نياز و تشخيص پزشك دارودراني نیز در اين مسير می‌تواند مفید باشد.

سنگ بنای درمان PTSD شامل رویارویی با حافظه آسیب زا و مهارت تسلط بر روی افکار و باورهای مرتبط با تجربه، به واسطه يك فرد آموزش‌ديده است.

از جمله تاثير درمان‌های متمرکز بر تروما ميتوان از اين موارد نام برد:

• کاهش علائم PTSD

• کاهش اضطراب و افسردگی

• بهبود کیفیت زندگی یک فرد

  

  اختلال استرس پس از حادثه

درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به PTSD

برای کودکان و نوجوانانی که در تلاش برای بهبود تروماي پس از یک رویداد آسیب زا هستند، درمان توصیه شده، درمان رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما (CBT) است. این درمان شامل:

• یادگیری در مورد نوع رویداد آسیب زا (مثلاً میزان رایج بودن آن) و واکنش‌های رايج.
• آموزش چگونگی آرامش و مدیریت اضطراب.
• کمک به ایجاد یک داستان منسجم از رویداد آسیب زا، و اصلاح هر گونه باور غیر مفید در مورد رویداد مانند سرزنش خود.
• قرار گرفتن تدریجی در معرض اشیاء یا موقعیت های مرتبط با تروما که از آنها می ترسید یا اجتناب می کنید.
• کمک به بازگشت به فعالیت‌های روزمره.