از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی، وقفه جدی و ناگهانی در کارکرد جامعه که باعث خسارات سنگین محیطی، مالی یا جانی میشود و جبران آسیب از توانایی مردم آسیبدیده و منابع داخلی آنها خارج میشود را بلا گویند. ایران کشوری حادثه خیز است و امکان وقوع سی حادثه غیرمترقبه از چهل حادثه طبیعی در آن وجود دارد. در اینگونه حوادث، اغلب مسائل روانی و اجتماعی مورد غفلت قرار میگیرند.
در ارتباط با حادثه جدید همه گیری ویروس کووید-۱۹ یا ویروس کرونا، استرس و اضطراب ناشی از آن سیستم ایمنی بدن را ضعیف نموده و آسیبپذیری فرد را برای ابتلا به بیماریهای ویروسی از جمله کرونا و همچنین بیماریهای روان تنی شامل بیماریهای گوارشی، قلبی، ریوی، کلیوی، ناراحتیهای تنفسی و غیره را افزایش میدهد.
همچنین آسیبپذیری برای ابتلا به اختلالات روانی مانند فوبیا، وسواسی جبری، اضطراب منتشر، حمله پانیک، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه، عود و یا تشدید اختلالات روانی بیشتر میشود. بنابراین به نظر میرسد باید به صورت جدی به جنبههایی روان شناختی موضوع پرداخته شود. توصیههای کلی شامل موارد زیر میباشند: حفظ آرامش و خونسردی، در نظر گرفتن «روانشناسی مثبت» در اعمال و رفتار خود، روانشناسی مثبت شاخصهها و مولفههایی دارد که شامل نگاه خوش بینانه، نگاه امیدوارانه، نگاه خوداتکایی (خودمراقبتی) و رفتار تاب آورانه است.
با توجه به مولفههای فوق، میتوان نقشهایی را برای گروههای مختلف در نظر گرفت که شامل «نقشها و مسیولیتهای «حاکمیت»، «دستگاه متولی»، «رسانهها و «آحاد مردم» از بعد روانی است. در امر مدیریت بلایا، لازم است همه دستگاههای حاکمیتی و درگیر و سازمانهای غیردولتی وظایف خود را به درستی انجام دهند، مردم باید مشارکتی آگاهانه داشته باشند، نیروهای انتظامی در تامین امنیت جامعه، رسانهها در اطلاع رسانی درست و هماهنگ با ستاد مدیریت بحران، موسسات پژوهشی با رصد علمی موضوع، نهادهای فرهنگی، مذهبی و روانی اجتماعی در کمک به سازگاری آسیب دیدگان برای پشت سرگذاشتن این بحران کمک کنند.