شعار هفته سلامت روان در سال ۲۰۲۱ “سلامت روان در جهان نابرابر” اعلام شده است. نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی مسالهای است که از سالها قبل مورد توجه جهانیان قرار گرفته و اقدامات مختلفی در راستای کاهش آن انجام شده است.
این نابرابری در مورد دسترسی به خدمات سلامت روان بسیار بیشتر بوده و تفاوت بین کشورهای مختلف کاملا مشهود است. در دو سال اخیر پاندمی کرونا تاثیرات گستردهای بر سلامت جسمی و روانی افراد داشته است و دسترسی به خدمات بهداشتی در این شرایط اهمیت بیشتری یافته است.
یکی از راه حلهای ارائه شده از سوی سازمان جهانی بهداشت برای افزایش سلامت عمومی، اجرای برنامه خودمراقبتی است که در واقع سطح پایه هرم خدمات را تشکیل میدهد.
قرنطینه و محدودیتهای ناشی از پاندمی کرونا، تاثیرات چشمگیری بر سلامت روان افراد داشته است، بویژه در حوزه ورزش که ورزشکاران مجبور شدهاند با فرسودگی ناشی از تغییر در برنامه مسابقات و روتینهای تمرینی، سازگاری پیدا کنند.تمرین کردن در منزل یا فضایی خارج از محیط تمرین تخصصی، در کنار لغو شدن مسابقات و درنتیجه کاهش انگیزه، و ابهام در اهدافی که قبلا منجر به تداوم تلاش در ورزشکاران میشده، همگی از علل افزایش فرسودگی در ورزشکاران است.یکی از اجزای خودمراقبتی که در این شرایط اهمیت پیدا میکند میزان تاب آوری افراد است. “تاب آوری” به توانایی فرد برای سازگاری موثر و غلبه بر مشکلات زندگی گفته میشود. این ویژگی به فرد اجازه میدهد که شانس بیشتری برای دستیابی به یک شرایط پایدار روانی داشته باشد.
افرادی که تابآوری مناسبی دارند معمولا افرادی با ویژگیهای مثبت شخصیتی از قبیل خوش بینی، احساس کنترل بیشتر و باپشتکار هستند.
همچنین مطالعات نشان داده که تابآوری در ورزشکاران با بدبینی، ناامیدی، سرزنش خود، افسردگی، استرس و اضطراب رابطه معکوس و از سوی دیگر با عملکرد ورزشکار ارتباط مثبت دارد.
توصیه میشود جهت افزایش تاب آوری نکات زیر را مدنظر قرار دهید:
اعتماد به نفس، نقش مهمی در کنار آمدن با استرسهای زندگی دارد. توانمندیهای خود را باور داشته باشید و در مشکلات به آنها تکیه کنید.
برای فعالیتهای خود اهداف جدیدی پیدا کنید و به زندگی خود معنا دهید.
روابط اجتماعی خود را گسترش دهید و ارتباطتان با خانواده و دوستان را بهبود بخشید.
سعی کنید نسبت به تغییرات زندگی انعطاف پذیر باشید. مثبت اندیشی را در خود تقویت کنید و مهارت حل مساله را بیاموزید.